วิตามิน B12 หรือ โคบาลามิน (Cobalamin) เป็นสารอาหารที่จำเป็นต่อร่างกาย โดยเฉพาะอย่างยิ่งในการสร้างเซลล์เม็ดเลือดแดง การทำงานของระบบประสาท และยังรวมไปถึงช่วยในเรื่องเสริมสร้างการเจริญเติบโตของร่างกาย โดยเฉพาะอย่างยิ่งในเด็กและหญิงที่กำลังตั้งครรภ์ 

วิตามิน B12 คืออะไร ?

วิตามิน B12 หรือที่รู้จักกันในชื่อ โคบาลามิน (Cobalamin) เป็นวิตามินที่ละลายในน้ำและมีบทบาทสำคัญต่อระบบการทำงานต่าง ๆ ของร่างกาย โดยเฉพาะในการสร้างเซลล์เม็ดเลือดแดง การสร้างดีเอ็นเอ การบำรุงสมอง และการทำงานของระบบประสาท ซึ่งร่างกายไม่สามารถสร้างวิตามิน B12 ได้เอง จำเป็นต้องได้รับจากอาหารหรืออาหารเสริม 

ประโยชน์ของวิตามิน B12

1. ช่วยสร้างเซลล์เม็ดเลือดแดง

วิตามิน B12 มีส่วนสำคัญในการสร้างเซลล์เม็ดเลือดแดง ซึ่งทำหน้าที่นำพาออกซิเจนไปเลี้ยงส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย การขาดวิตามิน B12 จึงอาจทำให้เกิดภาวะโลหิตจาง

2. บำรุงระบบประสาท

วิตามิน B12 ช่วยในการสร้างไมอีลิน (Myelin) ซึ่งเป็นสารที่หุ้มเส้นประสาท ทำให้ส่งสัญญาณประสาทได้ดีขึ้น การขาดวิตามิน B12 อาจทำให้เกิดอาการชาตามปลายมือปลายเท้า อ่อนแรง หรือมีปัญหาทางด้านความจำ

3. ช่วยในการสร้างดีเอ็นเอ

วิตามิน B12 มีส่วนร่วมในการสร้างดีเอ็นเอ ซึ่งเป็นสารพันธุกรรมของร่างกาย ทำให้เซลล์สามารถแบ่งตัวและเจริญเติบโตได้ตามปกติ

4. ช่วยในการทำงานของเอนไซม์

 วิตามิน B12 ทำหน้าที่เป็นโคเอนไซม์ (coenzyme) ซึ่งช่วยเร่งปฏิกิริยาเคมีต่าง ๆ ในร่างกาย

วิตามิน B12 พบได้ในอาหารชนิดใดบ้าง ?

วิตามิน B12 พบมากในอาหารประเภทสัตว์ เนื่องจากแบคทีเรียที่ผลิตวิตามิน B12 มักอาศัยอยู่ในลำไส้ของสัตว์ โดยเฉพาะในอาหารต่อไปนี้ 

เนื้อสัตว์ เช่น ตับวัว, เนื้อวัว, เนื้อหมู, เนื้อไก่ โดยเฉพาะตับวัวที่มีปริมาณวิตามิน B12 สูงมาก

ปลา เช่น ปลาแซลมอน, ปลาทูน่า, ปลาซาร์ดีน

ไข่ ไข่แดงเป็นแหล่งวิตามิน B12 ที่ดี

หอย เช่น หอยนางรม, หอยเชลล์

ผลิตภัณฑ์จากนม เช่น นมวัว, ชีส, โยเกิร์ต

สำหรับผู้ที่ทานมังสวิรัติหรือทานเจ อาจจำเป็นต้องได้รับวิตามิน B12 จากอาหารเสริม หรืออาหารที่มีการเสริมวิตามิน B12 เช่น ซีเรียล ธัญพืช หรือผลิตภัณฑ์จากถั่วเหลืองที่เสริมวิตามิน

วิตามิน B12 สำคัญกับแม่ท้องอย่างไร ?

วิตามิน B12 มีความสำคัญอย่างยิ่งสำหรับคุณแม่ที่กำลังตั้งครรภ์ เนื่องจากมีส่วนช่วยที่สำคัญต่อการเจริญเติบโตและพัฒนาการของทารกในครรภ์ รวมถึงช่วยในเรื่องสุขภาพของแม่เองในระหว่างการตั้งครรภ์อีกด้วย โดยประโยชน์หลัก ๆ ของวิตามิน B12 สำหรับแม่ตั้งครรภ์มีดังนี้

1. การพัฒนาสมองและระบบประสาทของทารก

วิตามิน B12 มีส่วนช่วยในการสร้างเซลล์สมองและระบบประสาทของทารก หากคุณแม่ขาดวิตามินนี้ อาจส่งผลให้เกิดความผิดปกติในการพัฒนาของระบบประสาททารก เช่น ความเสี่ยงของภาวะหลอดประสาทไม่ปิด (NTDs) [1]

2. การสร้างเซลล์เม็ดเลือดแดง

วิตามิน B12 มีส่วนช่วยในการสร้างเซลล์เม็ดเลือดแดงที่เพียงพอ ซึ่งสำคัญมากสำหรับแม่ตั้งครรภ์ที่ต้องการปริมาณเลือดเพิ่มขึ้นเพื่อรองรับทารกที่กำลังเติบโต การขาดวิตามิน B12 อาจทำให้แม่เกิดภาวะโลหิตจาง ส่งผลให้รู้สึกอ่อนเพลียและเหนื่อยง่าย

3. การป้องกันภาวะโลหิตจางชนิดเมกะโลบลาสติก (Megaloblastic Anemia)

การขาดวิตามิน B12 ร่วมกับกรดโฟลิก อาจทำให้เกิดภาวะโลหิตจางชนิดเมกะโลบลาสติก ซึ่งมีผลต่อการขนส่งออกซิเจนในเลือดไปยังทารกและอวัยวะต่างๆ ของแม่ อาจส่งผลต่อสุขภาพของทั้งแม่และทารก

4. ช่วยในกระบวนการสร้าง DNA

วิตามิน B12 จำเป็นสำหรับกระบวนการสร้าง DNA ซึ่งจำเป็นสำหรับการเจริญเติบโตของเซลล์และการแบ่งตัวอย่างปกติ ทารกที่ได้รับวิตามิน B12 ในปริมาณเพียงพอจะมีการเจริญเติบโตอย่างสมบูรณ์และแข็งแรง

5. ช่วยในการดูดซึมกรดโฟลิก

วิตามิน B12 มีบทบาทสำคัญในการช่วยให้ร่างกายใช้และดูดซึมกรดโฟลิก (Folic acid) อย่างมีประสิทธิภาพ ทั้งสองสารอาหารนี้ทำงานร่วมกันในการสร้างและซ่อมแซมดีเอ็นเอ รวมถึงการสร้างเซลล์เม็ดเลือดแดง ซึ่งมีความสำคัญต่อการเจริญเติบโตของร่างกายและการทำงานของระบบเลือด

วิตามิน B12 หรือ โคบาลามิน (Cobalamin) เป็นวิตามินที่จำเป็นต่อร่างกาย โดยมีหน้าที่สำคัญในการสร้างเซลล์เม็ดเลือดแดง การทำงานของระบบประสาท การสร้างดีเอ็นเอ และสนับสนุนการเจริญเติบโตของร่างกาย โดยเฉพาะในเด็กและหญิงตั้งครรภ์ และสำหรับแม่ตั้งครรภ์ วิตามิน B12 ช่วยในการพัฒนาสมองและระบบประสาทของทารก และยังช่วยสร้างเซลล์เม็ดเลือดแดง และช่วยในการดูดซึมกรดโฟลิก เพื่อป้องกันภาวะโลหิตจางได้อีกด้วย